Zoveel afval verbruiken wij in een week

Zoals ik al zei in de post over Dagen Zonder Vlees, ga ik in deze periode de uitdaging aan om een week zonder afval te proberen eten. Het is nog steeds een van mijn voornemens om in het algemeen te gaan leven met minder verpakkingen en wegwerpgedoe. Maar zo’n veranderingen moeten geleidelijk aan doorgevoerd worden om het haalbaar te houden. Ik ga dus starten met een afvalvrije eetweek. Om al in de sfeer te komen, heb ik eens bijgehouden hoeveel afval per week wij produceren.

Eten: boodschappen

Elke zaterdag maken we aan de ontbijttafel (met veel bloed, zweet en tranen, want wat gaan we nu weeral eten?) een menuplan voor de komende week. We checken wat we nog in huis hebben en maken een lijstje. Vervolgens doen we (meestal mijn man) de boodschappen bij de biowinkel. Op zich wordt er in zulke winkels vaak al wat extra rekening gehouden met verpakkingen. Maar het kan altijd nog beter. Wat mij meteen opvalt bij de analyse van onze boodschappen:

• Losse groenten en fruit in zakjes: 6 stuks per week. Onze supermarkt biedt geen plastic zakjes aan de fruit- en groenteafdeling. In de plaats daarvan zijn biologisch afbreekbare zakjes voorzien. Dat is al een beter alternatief, maar optimaal zou het toch zijn om helemaal geen wegwerpzakjes nodig te hebben. Want ook bio-afbreekbare items moeten geproduceerd worden. De groenten die we per stuk kopen leggen we gewoon los in onze winkelkar. Maar vijftien appels die door de kar rollen en aan de kassa bij elkaar geraapt moeten worden, dat is niet zo handig.

• Voeding in verpakking: Sommige groenten zitten in een folie (zoals spinazie of ijsbergsla). Aan de verstoog wordt alles verpakt in papier met een plastic folie binnenin. We kopen ook veel basisproducten zoals kokosmelk, olie of kikkererwten: die zitten in blik of glas. Brood zit in een papieren zak. Gedroogd fruit in plastic zakjes. Eieren in een karton. Yoghurt in een potje, boter in een folie. We kopen ook regelmatig diepvriesgroenten- en fruit en die zitten ook weer in plastic.

• Thee: Per builtje zit er een papiertje rond, die zitten in een kartonnen doosje. Maar waarom moeten sommige merken er dan ook nog eens een plastic folie om doen?

Conclusie: eigenlijk is alles verpakt, behalve losse groenten en fruit per stuk. Dit is best confronterend, want ik dacht om één of andere reden dat het nog mee zou vallen. We gebruiken voor het transport van de boodschappen wel een herbruikbare diepvrieszak en plooibox. Maar voor de rest is er nog enorm veel ruimte voor verbetering. Ook buiten de wekelijkse boodschappen trouwens:

Eten: koken en bewaren

• Maaltijden koken: Tijdens het bereiden van maaltijden valt me op hoeveel dingen ik uit een zakje of potje haal. Het zijn dan wel zuivere ingrediënten, maar toch is alles verpakt. Voor mijn ontbijt neem ik havermout uit een papieren zak. Ik doe er pitten en zaden bij, verpakt in plastic zakjes. Een mespuntje kokosbloesemsuiker uit een glazen pot. En de appel ligt nu wel los in de koelkast, maar zat oorspronkelijk in zo’n bio-afbreekbaar zakje. Ook bij het middag- en avondeten valt het me plots op hoe we verpakkingen normaal zijn gaan vinden. En hoe simpel het eigenlijk kan zijn om die te verminderen.

• Tussendoor: De laatste tijd snack ik graag een lekkere verantwoorde notenreep. Telkens een wikkel weggooien: in afvalopzicht is dit geen goede evolutie. Smoothies drink ik met een rietje. En nee, dat zijn nog geen ecologische alternatieven. De zeeschildpad met rietje in haar neus staat nochtans voor eeuwig op mijn netvlies gebrand. Iets om eindelijk af te schaffen dus.

• Bewaren: Als ik verder kijk dan de ingrediënten alleen, merk ik dat we in de keuken ook best wat wegwerpzaken gebruiken. We hebben bakpapier, aluminiumfolie en keukenrol in de kast staan – weliswaar ecologisch, maar toch. Een aangesneden stuk groenten bedek ik meestal met een stukje papier of ecologische folie.

• Meenemen: Lunches worden gelukkig al in glazen bakjes bewaard. Mijn man gebruikt een hervulbare waterfles op zijn werk, top dus.

Badkamer

• Cosmetica: We gebruiken allebei deels vaste zeep, maar er zijn ook genoeg flacons en potjes in onze badkamer te vinden. Het zou fijn zijn als onze lievelingsproducten in grotere formaten te verkrijgen waren.

• Wegwerpspullen: Wattenschijfjes en wattenstaafjes, die werpen we weg. We gebruiken er niet zo heel veel (zeker niet dagelijks), maar toch wil ik ze graag vervangen: alle beetjes helpen. Ik denk dat de grootste afvalberg in de badkamer komt van maandverband (ja sorry, misschien TMI maar that’s life!). Ik heb al veel ervaringen gelezen met menstruatiecups en zag laatst ook wasbaar maandverband voorbij komen. Maar dat vind ik nog best een grote stap. Iets om naartoe te evolueren? Ik twijfel, eerlijk gezegd. Oh ja, we hebben ook nog wegwerpscheermesjes (doe ik wel lang mee) en tandenborstelkopjes.

Huis algemeen

• Reclamefolders: Ik weet het, shame on us dat we nog steeds elke week hopen reclame in de brievenbus geduwd krijgen. Een stickertje op de bus kleven dat we die niet willen staat al een tijdje op mijn lijstje. Nu moet het er dringend van komen!

• Schoonmaak: Veel van onze schoonmaakproducten kopen we in grote verpakkingen. Zo kunnen we kleinere flessen bijvullen. Toch zou het fijn zijn als al onze producten verkrijgbaar waren in grote formaten. Dat is vooralsnog niet bij alles het geval.

• Tijdschriften: Een groot deel van ons papierafval bestaat uit tijdschriften, maar die heb ik allemaal tweedehands doorgekregen van anderen. Is het afval? Ja, maar ik heb het eerst wel een tweede leven gegeven.

• Vuilniszakjes: In de vuilbakken in huis zitten plastic zakjes om het afval netjes in te verzamelen. Wanneer die vol zijn, worden ze geleegd in de grote vuilniszak in onze dienstgang.

Hoeveel afval per week is dat nu eigenlijk?

Hoewel deze opsomming momenteel al over de duizend woorden bevat, ben ik vast nog veel afval vergeten noemen. Het makkelijkst is om te kijken naar wat er nu eigenlijk in de vuilniszak belandt. Hoewel ik wil minderen met alle soorten afval, ga ik me eerst vooral focussen op het aanpakken van restafval. De rest blijven we zoals steeds heel nauwkeurig correct sorteren.

Elke week verdwijnen er zo’n één à twee zakjes restafval uit onze keuken naar de grote ophaalvuilniszak. Gemiddeld genomen betekent dit 30 liter afval per week dat niet gerecycleerd kan worden. Dat is een slordige 1600 liter per jaar.

Ik heb al heel wat ideetjes om ons afval te verminderen. Wat ik ervan kan waarmaken, afhankelijk van budget en haalbaarheid, lezen jullie binnenkort!